حمل و نگهداری قیرهای امولسیونی
قیر امولسیونی ترکیبی از ذرات قیر معلق در فاز آبی است که ویژگی‌های خاصی در حمل و نگهداری دارد. این ویژگی‌ها هم شامل مزایا و هم معایبی می‌شوند. پس از تولید قیر امولسیون، آزمایش‌های استانداردی جهت بررسی پایداری برای حمل و ذخیره‌سازی آن انجام می‌شود.
از آنجا که وزن مخصوص قیر امولسیون به آب نزدیک است، این ترکیب در برابر ته‌نشینی در کف و همچنین لخته شدن در سطح مقاومت بیشتری دارد. به همین دلیل، تست‌های ته‌نشینی و پایداری ذخیره‌سازی بین ۲۴ ساعت تا پنج روز پس از تولید انجام می‌گیرند. نمونه‌گیری از بخش‌های بالایی و پایینی سیلندر انجام شده و مقایسه خواص آن‌ها انجام می‌شود تا از یکنواختی محصول اطمینان حاصل گردد.
دمای امولسیون نقش مهمی در پایداری آن دارد. برخی امولسیون‌ها باید پیش از حمل خنک شوند، در حالی که برخی دیگر نیاز دارند دمای خود را نزدیک به دمای تولید حفظ کنند.
نکات مهم در ذخیره‌سازی قیر امولسیون
- قیر امولسیون باید در محدوده دمایی ۱۰ تا ۸۵ درجه سانتی‌گراد و بسته به نوع محصول ذخیره شود.
- هر نوع امولسیون باید در مخزن مجزا و با دمای متناسب با ویژگی‌های آن نگهداری گردد.
- دمای بیش از ۸۵ درجه موجب تبخیر آب و تغییر خواص فیزیکی و شیمیایی امولسیون می‌شود.
- از یخ زدن امولسیون باید جلوگیری شود، زیرا منجر به جدا شدن دو فاز قیر و آب و تخریب محصول می‌گردد.
- از هم‌زدن قیر امولسیون با هوای فشرده جداً خودداری شود، چون باعث شکست امولسیون می‌گردد.
حمل و جابجایی قیر امولسیونی
- در صورت گرم شدن امولسیون برای جلوگیری از لخت شدن باید آن را سیرکوله کرد.
- لوله‌های رفت‌وبرگشت باید در کف مخزن قرار گیرند تا از ایجاد کف جلوگیری شود.
- جابجایی باید با پمپ‌های مناسب از نظر حجم و مقطع صورت گیرد.
- پیش از رقیق‌سازی، مقدار کمی از قیر امولسیون باید با آب آزمایش شود تا از سازگاری آن‌ها اطمینان حاصل گردد.
- از بارگیری امولسیون در تانکرهای آلوده یا دارای مواد ناسازگار خودداری شود.
- قیر امولسیون نباید در معرض گرما، آتش یا مواد اکسیدکننده قوی قرار گیرد.
- در فرآیند رقیق‌سازی، باید آب به آهستگی به قیر امولسیون افزوده شود. هرگز قیر را به تانکر حاوی آب اضافه نکنید.
- امولسیون‌های مختلف از نظر نوع و دسته‌بندی نباید با یکدیگر مخلوط شوند.
- امولسیونی که برای مدت طولانی نگهداری شده، پیش از مصرف باید کاملاً هم زده شود.
- برای کاهش تلاطم در هنگام حمل‌ونقل، از مخازن دارای تیغه‌های موج‌شکن استفاده شود.
- برداشت امولسیون باید از کف مخزن صورت گیرد تا از ورود لخته‌ها و ناخالصی‌ها جلوگیری شود.
- پمپ کردن و سیرکوله مداوم امولسیون می‌تواند منجر به ورود هوا، کاهش ویسکوزیته و ناپایداری آن شود.
روش استاندارد نمونه‌گیری از قیر امولسیونی
هدف از نمونه‌گیری، نمایان‌سازی دقیق کیفیت و ماهیت واقعی قیر امولسیونی است. بر اساس استاندارد ASTM D140، فرآیند نمونه‌گیری باید با دقت بالا و با رعایت دستورالعمل‌ها انجام شود.
ظروف مورد استفاده باید از جنس پلاستیک مقاوم، قوطی با پوشش عایق و یا ظروف سه‌لایه باشند. معمولاً از ظروف چهار لیتری استفاده می‌شود. در کارخانه، نمونه‌گیری در زمان تولید یا هنگام ذخیره‌سازی انجام شده و سه نمونه از محموله برای آزمایشگاه ارسال می‌شود.
برای اطمینان از عدم آلودگی نمونه، ظرف نمونه باید با حلال تمیز شده و هیچگونه باقی‌مانده‌ای در آن وجود نداشته باشد. نمونه نباید به ظرف دیگری منتقل شود تا از تغییر ویژگی‌های آن جلوگیری گردد.