رویه های آسفالتی راهها در طول زمان و تحت تأثیر عوامل محیطی مانند یخزدگی، تابش آفتاب، گرما، نمکپاشی، برفروبی و همچنین بار ترافیکی سنگین، دچار فرسایش، کچلی، جدا شدن سنگدانهها، شنزدگی و سولفاته شدن میشوند. این آسیبها بهویژه در مسیرهایی که از زنجیر چرخ و تیغههای برفروب استفاده میشود، تشدید میگردند. در صورتی که اقدامات تعمیراتی و اجرای روکش به موقع انجام نشود، خرابیها گسترش یافته و حتی منجر به تخریب لایههای زیرین راه خواهند شد. برای جلوگیری از تشدید فرسایش و حفظ وضعیت موجود، استفاده از پوششهای حفاظتی آسفالتی توصیه میشود. این پوششها علاوه بر تأمین سطحی مناسب برای تردد، با ایجاد خاصیت آببندی، از نفوذ رطوبت و خرابیهای بیشتر جلوگیری کرده و بهعنوان روشی مقرونبهصرفه برای نگهداری راهها شناخته میشوند. در نتیجه، سطح سرویسدهی راه حفظ شده و ایمنی تردد افزایش مییابد. با توجه به میزان خرابی، نوع ترافیک و مشخصات فنی راه، روشهای مختلفی برای اجرای پوششهای حفاظتی پیشنهاد میشود. این روشها باید در مراحل ابتدایی خرابی و حتی پیش از تخریب محسوس اجرا گردند. 

1. فوگسیل (Fog Seal):

2. فوگسیل به پخش قیر امولسیونی بدون مصالح گفته میشود که با هدف احیای سطح آسفالت بهکار میرود. این روش باعث پر شدن درزها و ترکهای ریز، تثبیت دانههای سنگی و جلوگیری از شنزدگی میشود. فوگسیل برای راههای پرترافیک و کمترافیک قابل اجرا است. بسته به نوع قیر امولسیونی، لازم است تا ۲ تا ۳ ساعت از عبور ترافیک روی سطح جلوگیری شود. استفاده از فوگسیل در آسفالتهایی که فاقد ترک و تخلخل هستند توصیه نمیشود. بهترین زمان اجرا در هوای گرم است تا آب موجود سریعتر تبخیر گردد. در هوای سرد، گیرایی و تبخیر امولسیون زمانبر خواهد بود. دمای قیر امولسیونی در زمان پاشش باید بین ۵۰ تا ۷۰ درجه سلسیوس و دمای سطح آسفالت حداقل ۱۰ درجه باشد. در صورت وجود ترکهای عمیق و پهن، پیش از اجرای فوگسیل، درزگیری الزامی است. این روش میتواند عمر مفید آسفالت را تا ۴ سال افزایش دهد. میزان قیر مصرفی بین ۳۰۰ تا ۱۲۰۰ گرم در مترمربع، بسته به شرایط سطح، متغیر است.

3.  2. سیلکت (Seal Coat):

4.  سیلکت شامل پخش قیر امولسیونی بههمراه لایهای از ماسه است. در این روش باید از امولسیونهایی با زمان شکست بالا استفاده شود. سیلکت علاوه بر بهبود اصطکاک سطح، خاصیت آببندی نیز به همراه دارد. توصیه میشود پیش از اجرای سیلکت، سطح با فوگسیل آمادهسازی شود. بهترین عملکرد این روش در هوای گرم حاصل میشود و در چنین شرایطی سطح طی حداکثر ۴ ساعت برای ترافیک آماده خواهد بود. در شرایط سرد و مرطوب، زمان گیرایش بیشتر شده و بهرهبرداری به تأخیر میافتد. بسته به نوع ترافیک و شرایط اقلیمی، سیلکت میتواند تا ۶ سال کارایی داشته باشد. این روش بیشتر برای راههای روستایی و فرعی با ترافیک کم توصیه میشود و برای راههای اصلی و پرتردد مناسب نیست.

5.  3. آسفالت سطحی:

6.  آسفالت سطحی از نظر اجرا مشابه سیلکت است اما بر روی بستر راه (بیس) اجرا میشود. معمولاً این نوع آسفالت در دو لایه شامل بیندر و توپکا اجرا میشود که لایه زیرین دارای مصالح درشتتر و لایه رویی دارای مصالح ریزتر است. پیش از اجرای لایه دوم، باید مصالح آزاد و لق لایه اول با کمپرسور هوا پاکسازی شوند. هزینه این روش بسته به قیمت روز قیر و مصالح متغیر است اما همچنان نسبت به آسفالت گرم مقرونبهصرفهتر است. لازم به ذکر است که آسفالت سطحی باربری ندارد و بار وسایل نقلیه را به لایههای زیرین منتقل میکند.

7. 4. اندود سطحی (تککت)

   اندود سطحی یا تککت با هدف ایجاد چسبندگی بین دو لایه آسفالت انجام میشود و در آن از قیرهای مایع، بهویژه قیر امولسیونی، استفاده میشود. استفاده از قیر امولسیونی بهجای قیر محلول به دلیل زمان شکست سریع آن، باعث افزایش ایمنی و کاهش زمان اجرای لایه دوم به کمتر از یک روز میشود. این روش علاوه بر بهبود کیفیت اجرا، دوستدار محیطزیست نیز هست. میزان قیر مصرفی بین ۲۰۰ تا ۴۰۰ گرم در مترمربع متغیر است و مقدار دقیق آن باید توسط دستگاه نظارت، با در نظر گرفتن کیفیت و عمر لایه زیرین تعیین شود.